توکن اسکم چیست و نحوه تشخیص آن چگونه است؟

افتادن به دام توکن اسکم یکی از خطرناک‌ترین اتفاقات برای سرمایه‌گذاران بازار رمزارزها است. در سال‌های گذشته سرمایه‌های زیادی جذب کریپتوکارنسی شده و همین موضوع فرصت را برای کلاهبرداران و مجرمان اینترنتی فراهم کرده است تا دارایی کاربران را به سرقت ببرند. متأسفانه در ماه‌های گذشته بارها اخبار متنوعی در مورد کلاهبرداری رمزارزی در داخل و خارج از کشور شنیده شده است. بازار ارزهای دیجیتال پر از فرصت‌های سرمایه‌گذاری است. هنوز هم هیچ‌کس رشد اعجاب‌انگیز شیبا اینو و دوج کوین را فراموش نکرده است. البته ورشکسته شدن صرافی FTX یا سقوط ارزش لونا هم خسارت‌های شدیدی روی دست سرمایه‌گذاران گذاشت. حقیقت این است که نمی‌توان به راحتی از کنار فرصت‌های سرمایه‌گذاری این بازار گذر کرد اما قبل از هر چیز باید راه های تشخیص توکن اسکم را فرا گرفت.

در این مقاله می‌خواهیم به بررسی مفهوم Token Scam بپردازیم و سپس راه‌های تشخیص چنین پروژه‌هایی را مرور کنیم. اگر می‌خواهید سرمایه‌گذاری مطمئنی در بازار رمزارزها داشته باشید، تا پایان همراه ما باشید.

توکن اسکم چیست؟

توکن اسکم یکی از پدیده‌های خطرناک در بازار ارزهای دیجیتال است. گرچه در این بازار فرصت‌های زیادی برای سرمایه‌گذاری وجود دارد اما نباید بی‌گدار به آب زد. پرونده‌های متعددی در ایران و سایر نقاط جهان در مورد ارز دیجیتال اسکم باز شده است. متأسفانه در چنین مواردی پیگیری‌های قانونی برای دستگیری و باز‌پس‌گیری سرمایه چندان مؤثر نیست. بنابراین بهترین راه، یادگیری نحوه تشخیص توکن اسکم است.

امروزه پروژه‌های بسیار زیادی در صنعت کریپتو توسعه یافته‌اند. برخی از این پروژه‌ها زیرساخت‌های قدرتمند و ایده‌های جذابی دارند اما برخی دیگر صرفاً برای خالی کردن جیب کاربران طراحی شده‌اند. در سال‌های گذشته پروژه‌های متعددی با استفاده از راهکارهای مختلف تبلیغاتی توانسته‌اند دارایی سرمایه‌گذاران را جذب کنند و ناگهان ناپدید شوند.

راه های تشخیص توکن اسکم چیست؟

کارشناسان و افراد باتجربه در بازار رمزارزها راهکارهای مختلفی برای شناسایی Token Scam معرفی کرده‌اند. در ادامه بهترین راه های تشخیص توکن اسکم را مرور خواهیم کرد.

جست‌وجوی ساده در اینترنت

بهترین راه برای تشخیص اعتبار یک پروژه، جست‌وجو در گوگل، توییتر و سایر شبکه‌های اجتماعی است. بررسی لوگو و حساب‌های کاربری، دیدگاه سایر کاربران، وب‌سایت رسمی، مقالات و اخبار معتبر و … از جمله مواردی است که می‌تواند به شناسایی توکن کلاهبرداری کمک کند. مطالعه کامنت‌های کاربران یا دنبال کردن هشتگ‌های مربوط به پروژه نیز می‌تواند اطلاعات خوبی را در اختیار شما قرار دهد.

حساب‌های تأییدشده در توییتر یا اینستاگرام باعث افزایش اعتبار یک پروژه خواهد شد. دقت داشته باشید که برخی پروژه‌ها با خرید فالوور فیک، تلاش می‌کنند به حساب‌ شبکه‌های اجتماعی خود مشروعیت بدهند. معمولاً چنین صفحاتی نرخ تعامل (لایک، کامنت، اشتراک‌گذاری و مشاهده) بسیار کمی دارند.

با جست‌وجوی نام پروژه در گوگل نیز می‌توانید وایت پیپر پروژه را پیدا کنید. در وایت پیپر اطلاعات خوبی در مورد اصول بنیادین ارز دیجیتال ارائه شده است. همیشه به یاد داشته باشید که سرمایه‌گذاری در پروژه‌هایی که وایت پیپر ندارند، ریسک بسیار بالایی خواهد داشت.

بررسی اطلاعات در Etherscan

یکی دیگر از راه های شناسایی توکن کلاهبرداری مراجعه به وب‌سایت Etherscan.io است. در این وب‌سایت می‌توانید کدهای پروژه را بررسی کنید. کلاهبرداران اطلاعات خود را در این وب‌سایت ثبت نمی‌کنند. اگر کد یا آدرس ارز دیجیتال در این وب‌سایت تأیید نشده باشد، احتمالاً با یک توکن اسکم مواجه شده‌اید.

بررسی نظرات کارشناسان و کاربران در Etherscan

اگر کاربران (حتی یک کاربر) در کامنت‌های سایت Etherscan این پروژه را Token Scam نامیده بود، به احتمال فراوان با یک توکن کلاهبرداری روبه‌رو هستید. اگر شما هم دارایی خود را در پروژه‌های کلاهبرداری از دست داده‌اید، لطفا به این وب‌سایت بروید و دیدگاه خود را بنویسید تا به افزایش آگاهی سایر سرمایه‌گذاران کمک کنید.

لیست سیاه وب‌سایت DappRadar را چک کنید!

وب‌سایت DappRadar.com توکن‌های اسکم را لیست کرده است. شما می‌توانید در این لیست سیاه به دنبال پروژه‌های مورد نظر خود بگردید. اگر ارز دیجیتال مد نظر در این لیست حضور داشت، به هیچ وجه نباید به سراغ آن بروید.

توکن را در اکسپلوررها بررسی کنید!

اگر توکن مورد نظر شما در وب‌سایت‌هایی مثل DappRadar یا CoinGecko مشاهده نمی‌شود و جست‌وجوهای شما نتایجی ندارد، احتمالاً Token Scam خواهد بود. اگر هم در لیست وب‌سایت‌های جست‌وجوگر هشدار‌هایی مشاهده می‌کنید، بهتر است از سرمایه‌گذاری اجتناب کنید.

صرافی‌های میزبان توکن را بررسی کنید!

اگر رمزارز مد نظر شما تنها در چند صرافی غیرمتمرکز (DEX) لیست شده، می‌توان احتمال داد که پروژه کلاهبرداری باشد. بنابراین بهتر است صرافی‌های متمرکزی مثل بایننس یا کوین‌بیس را بررسی کنید. هر چه صرافی‌های بیشتری توکن را لیست کنند، اعتبار پروژه افزایش می‌یابد.

به دنبال پروژه‌هایی با نقدینگی بالا باشید!

بررسی نقدینگی پروژه در پلفترم‌هایی مثل یونی‌سواپ (Uniswap V2) یا سایر صرافی‌های غیرمتمرکز آسان است. هر چه مقدار نقدینگی بیشتر باشد، راحت‌تر می‌توان به پروژه اعتماد کرد. اگر نقدینگی ارز دیجیتال کمتر از ۱۰۰ هزار دلار باشد یا با سرعت زیادی در حال کاهش است، احتمالاً پروژه مورد نظر شما توکن اسکم است.

نقدینگی، مقدار ارزهای دیجیتال یا تعداد توکن‌هایی است که در قراردادهای هوشمند بلوکه شده‌اند تا کاربران بتوانند در صرافی‌های غیرمتمرکز آن توکن را معامله کنند.

پس از بررسی این داده‌ها می‌توانید به سراغ اطلاعات دیگری مثل حجم تراکنش‌ها، تعداد مبادلات توکن‌ها، کیف پول‌های منحصربه‌فرد در تعامل با قراردادهای هوشمند و … بروید. اگر هر کدام از این داده‌ها مشکوک به نظر می‌رسید، حتماً جانب احتیاط را رعایت کنید. دقت داشته باشید که نحوه تشخیص توکن اسکم شاید آسان به نظر برسد اما نباید از کنار داده‌ها و نشانه‌ها به آسانی عبور کرد.

خلاصه مطلب

توکن اسکم به پروژه‌های کلاهبرداری و جعلی بازار رمزارزها گفته می‌شود. راه‌های متفاوتی مثل سرچ در موتورهای جست‌وجو، بررسی وایت‌پیپر و … برای تشخیص چنین پروژه‌هایی وجود دارد. سرمایه‌گذاری روی پروژه‌های جوان و نوظهور همیشه وسوسه‌کننده است. به کمک راهکارهای ذکرشده در این مقاله می‌توان ریسک این سرمایه‌گذاری را تا حد زیادی کاهش داد. قطعاً در آینده باز هم شاهد توسعه ارز دیجیتال اسکم و کلاهبرداری از سرمایه‌گذاران خواهیم بود اما هرچه آگاهی ما بیشتر شود، شانس کمتری برای موفقیت کلاهبرداران وجود خواهد داشت.